Czym są wolne rodniki?
Wolne rodniki, inaczej przeciwutleniacze, to niesparowane atomy. Krążą nieustannie po organizmie i poszukują brakującego elektronu. Jednym z mechanizmów prowadzących do ich wytworzenia jest reakcja łańcuchowa – zaatakowana cząsteczka pozbawiona zostaje elektronu, co w konsekwencji prowadzi do jej przekształcenia w wolny rodnik. Kiedy wolny rodnik spotyka inny atom, odbiera mu brakujący elektron, wtedy „okradziony” atom staje się wolnym rodnikiem. Jest to zatem niekończące się błędne koło. Obecność wolnych rodników w organizmie jest naturalna, jednak ich nadmiar może bardzo szkodzić naszemu zdrowiu. Niestety trudno jest ich uniknąć, ponieważ powstają w procesie oddychania podczas przetwarzania tlenu na energię oraz przez oddziaływanie na organizm promieniowania jonizującego i UV. Jeśli chcesz dowiedzieć się jaki wpływ mają wolne rodniki na Twój organizm, serdecznie zapraszamy do lektury wpisu :).
Co powodują wolne rodniki?
Wolne rodniki w odpowiedniej ilości pełnią funkcję wsparcia dla systemu odpornościowego. Jeśli równowaga między wolnymi rodnikami a neutralizującymi je antyoksydantami jest zachowana, nie ma zagrożenia dla zdrowia. Jednak kiedy jest ich za dużo, stają się czynnikiem chorobotwórczym. Zagrożenie dla zdrowia pojawia się, gdy występuje nadmiar rodników i przeciwutleniacze nie nadążają z ich dezaktywacją. Mamy wówczas do czynienia z tzw. stresem oksydacyjnym. Między innymi są one przyczyną zmian w kodzie genetycznym, które mają znaczący wpływ na rozwój różnych nowotworów. Mogą także wpływać na rozwinięcie się takich chorób jak: demencja, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, udar mózgu, zaćma, łuszczyca, astma, nadciśnienie, miażdżyca, zawał serca, cukrzyca, nieżyt żołądka, niewydolność nerek oraz zwyrodnienia stawów.
Ponadto wolne rodniki szkodzą również naszej urodzie i przyczyniają się do szybszego starzenia się. Naruszają bowiem włókna kolagenowe i elastynowe skóry, co prowadzi do powstawania zmarszczek.
Jak ich unikać?
Oto kilka czynników, które wpływają na szybsze wytwarzanie się wolnych rodników i których należy unikać:
- Palenia papierosów.
- Nadużywania alkoholu.
- Wdychania spalin.
- Częstego przebywania na słońcu.
- Zażywania dużej ilości leków.
- Życia w stresie.
- Małej ilości odpoczynku.
- Częstego jedzenia potraw wędzonych oraz grillowanych.
Możemy jednak skutecznie redukować negatywny wpływ wolnych rodników na nasze zdrowie przez dostarczanie naszemu organizmowi antyoksydantów. Dlatego bardzo ważna jest dieta, którą prowadzimy. Warzywa i owoce dostarczają naszemu organizmowi nie tylko witamin oraz substancji odżywczych, ale także przeciwutleniaczy. Dieta owocowo-warzywna stanowi zatem bogate źródło antyoksydantów i przechodząc na taki tryb żywienia, nie tylko dbamy o dobrą linię, ale także o swoje zdrowie.
Dobra informacja także dla miłośników kawy – związki w niej zawarte pomagają zwalczyć nadmiar wolnych rodników, w szczególności jeżeli pijemy kawę parzoną w ekspresie ciśnieniowym. Oczywiście nie można jej pić w nadmiarze.